Aleksandra Piłsudska i Suwałki (w 130 rocznicę urodzin)
22 stycznia 2016
W 2012 roku mija 130 rocznica urodzin Aleksandry Piłsudskiej z domu Szczerbińskiej. Druga żona Marszałka Józefa Piłsudskiego urodziła się 12 grudnia 1882 roku w Suwałkach. Tu spędziła raczej szczęśliwe dzieciństwo oraz wczesną młodość, choć nie brakowało i w tym okresie jej życia trosk, a nawet dramatów, czym były chociażby przedwczesne zgony rodziców.
We Wspomnieniach, opublikowanych po raz pierwszy w języku polskim w 1960 roku w Londynie, Marszałkowa sporo i ciepło pisze o swych najbliższych, z którymi do 1901 roku mieszkała w drewnianym, parterowym, nieistniejącym dzisiaj domu z zabudowaniami gospodarskimi i ogrodem przy ulicy Krzywej 80 (obecnie posesja przy ulicy W. Gałaja 47), z sentymentem wspomina rodzinne miasto i jego okolice.
W okresie międzywojennym Aleksandra Piłsudska nie zerwała związków z Suwałkami. Zaangażowała się na przykład we wspieranie budowy okazałego gmachu szkolnego, w której znalazły siedzibę szkoły powszechne nr 1 i nr 2. Ta druga od 1934 roku nosiła jej imię, które zostało przywrócone Szkole Podstawowej nr 2 w Suwałkach 31 marca 1990 roku. Natomiast 12 grudnia 1937 roku na rodzinnym domu Marszałkowej odsłonięto tablicę jej poświęconą. Ta sama tablica została ponownie odsłonięta 11 listopada 1990 roku przy posesji, na której był jej dom rodzinny.
Istotnym uzupełnieniem Wspomnień Aleksandry Piłsudskiej są materiały archiwalne, które znajdują się w zbiorach suwalskiego Archiwum Państwowego, a dotyczą głównie jej najbliższych i przodków, a także pamięci o niej w Suwałkach.
Kopie dokumentów i fotografii pochodzą z ksiąg metrykalnych Parafii Rzymskokatolickiej św. Aleksandra w Suwałkach (kopia aktu urodzenia Aleksandry Szczerbińskiej), z zespołów archiwalnych, znajdujących się w zbiorach Archiwum Państwowego w Suwałkach: Akta Stanu Cywilnego w Sejnach 1808-1911, Akta stanu cywilnego parafii rzymskokatolickiej w Suwałkach 1808-1911, Akta stanu cywilnego parafii rzymskokatolickiej w Wigrach 1808-1910, Akta miasta Suwałk 1807 – 1914, sygn. 358, 1215, Hipoteka suwalska 1808-1946, księga hipoteczna nr 139 nieruchomości w Suwałkach, Sąd Okręgowy w Grodnie Wydział Zamiejscowy w Suwałkach 1919-1939, Kancelaria Prezesa, sygn. 78, Barszczewscy spuścizna 1902-1931, Spuścizna fotograficzna Romana Łysionka 1975-1995 oraz z publikacji Gazety Współczesnej pt. Suwałki na starej fotografii (2 fotografie Suwałk).
Autor zdjęć nr 33 - 42 Roman Łysionek.
Galeria


Aleksandra Piłsudska „Wspomnienia”


1882 grudzień 17, Suwałki – Akt urodzenia Aleksandry Szczerbińskiej, ur. 12.12.1882 r.


Ulica Petersburska w Suwałkach


Cerkiew pw. Zaśnięcia NMP (Uspieńska) w Suwałkach


Aleksandra Piłsudska „Wspomnienia”


1846 lipiec 2, Suwałki – Akt urodzenia Piotra Pawła Szczerbińskiego, ojca Aleksandry, ur. 30.06.1846


1865 grudzień 13, Suwałki – Podanie Piotra Szczerbińskiego o przyjęcie na aplikację w magistracie


1865 grudzień 13, Suwałki – Podanie Piotra Szczerbińskiego o przyjęcie na aplikację w magistracie


Odpis wyciągu z aktu urodzenia Julii Jadwigi Zahorskiej, matki Aleksandry, ur. 14.04.1852 r. w Mańko


1872 luty 11, Wigry – Akt ślubu Piotra P. Szczerbińskiego z Julią J. Zahorską


1872 luty 11, Wigry – Akt ślubu Piotra P. Szczerbińskiego z Julią J. Zahorską


1879 kwiecień 20, Suwałki – Akt urodzenia Jadwigi Szczerbińskiej, siostry Aleksandry, ur. 26.03.1879


1879 kwiecień 20, Suwałki – Akt urodzenia Jadwigi Szczerbińskiej, siostry Aleksandry, ur. 26.03.1879


1894 styczeń 24, Suwałki – Akt zgonu Julii J. Szczerbińskiej, zm. 23.01.1894 r.


1896 marzec 27, Suwałki – Akt zgonu Piotra P. Szczerbińskiego, zm. 25.03.1896 r.


1911 lipiec 3, Lwów – Pełnomocnictwo Aleksandry Szczerbińskiej, wystawione na wuja Wł. Zahorskiego


1919 styczeń 25 – Podanie Karoliny Szczerbińskiej, siostry Aleksandry, o przyjęcie do pracy


1919 styczeń 25 – Podanie Karoliny Szczerbińskiej, siostry Aleksandry, o przyjęcie do pracy


1919 maj 30, Suwałki – Podanie Karoliny Szczerbińskiej o urlop


A. Piłsudska "Wspomnienia"


1875 styczeń, Suwałki – Podanie K. Zahorskiej do prezydenta Suwałk o wydanie zgody na budowę oficyny


1901 marzec, Suwałki – Akt zgonu Karoliny Zahorskiej, zm. 02.03.1901 r.


1816 grudzień 15, Sejny, Akt urodzenia Anny Dyrmeyko, babki Aleksandry, ur. 23.11.1816 r.


1820 wrzesień 28, Suwałki, Akt urodzenia Michała Szczerbińskiego, dziadka Aleksandry, ur. 27.09.1820


1841 luty 09, Suwałki – Akt ślubu M. Szczerbińskiego z A. Dormejko, dziadków Aleksandry


1877 październik 13, Suwałki 1877 październik 13, Suwałki – Spis ruchomości i przedmiotów w gospodarstwie Michała Szczerbińskiego– Spis ruchomości i przedmiotów w gospodarstwie Michała Szczerbińskiego


1877 październik 13, Suwałki – Spis ruchomości i przedmiotów w gospodarstwie Michała Szczerbińskiego


A. Piłsudska "Wspomnienia"


1926 kwiecień 17, Sylwanowce – Wypis z księgi stanu cywilnego aktu urodzenia Wiktorii M. Zahorskiej


1918 maj 26, Orzeł – Świadectwo pochówku Marii W. Zahorskiej, zm. 04.05.1918 r.


A. Piłsudska "Wspomnienia"


Jezioro Wigry i kościół w Wigrach (okres międzywojenny)


Jezioro Wigry i kościół w Wigrach (okres międzywojenny)


Budynek Szkół Podstawowych nr 1 i nr 2 w Suwałkach (lata 80. XX w.)


Budynek Szkół Podstawowych nr 1 i nr 2 w Suwałkach (lata 80. XX w.)


1990 listopad 11, Suwałki – Uroczystość ponownego odsłonięcia tablicy poświęconej A. Piłsudskiej


1990 listopad 11, Suwałki – Uroczystość ponownego odsłonięcia tablicy poświęconej A. Piłsudskiej


1990 listopad 11, Suwałki – Uroczystość ponownego odsłonięcia tablicy poświęconej A. Piłsudskiej


1990 listopad 11, Suwałki – Uroczystość ponownego odsłonięcia tablicy poświęconej A. Piłsudskiej


1990 listopad 11, Suwałki – Uroczystość ponownego odsłonięcia tablicy poświęconej A. Piłsudskiej


1990 listopad 11, Suwałki – Uroczystość ponownego odsłonięcia tablicy poświęconej A. Piłsudskiej


1990 listopad 11, Suwałki – Uroczystość ponownego odsłonięcia tablicy poświęconej A. Piłsudskiej
Podmiot udostępniający informację: | |
Data utworzenia: | 2016-01-22 |
Data publikacji: | 2016-01-22 |
Osoba sporządzająca dokument: | |
Osoba wprowadzająca dokument: | |
Liczba odwiedzin: | 2909 |